Dashboard'larınızda metrik ve göstergeleri karıştırmadan kullandığınızdan emin misiniz?

Ölçümler, üzerinde toplam, sayma, ortalama, minimum ve maksimum gibi toplayıcı fonksiyonları uygulayabileceğimiz hesaplanabilen değerlerdir. Ölçümler, spesifik bir bağlamla ilişkilendirilmemiştir ve çoğu kez belli boyutlar bazında gruplama yaparak sonuçlara ulaşabileceğimiz ham hesaplamalardır. Örneğin Satış Geliri bir ölçümdür. Satış Gelirleri, toplam olarak hesaplanabileceği gibi Bölge, Şehir, Ürün Grubu ya da Zaman gibi boyutlar bazında gruplanarak da hesaplanabilir. Ölçümler, Metrik ve Kritik Performans Göstergelerinin (yani KPI’ların) temelini oluşturmaktadır.

Öte yandan ölçüm kavramı bazı kaynaklarda, bir veri kümesindeki her bir gözlem veya tablo satırı gibi bir veri noktası anlamında da kullanılmaktadır. Ancak bu eğitimde ‘ölçüm’ terimi, sayısal ve toplanabilir değerler anlamında ele alınmaktadır. Bu kullanım iş zekası araçlarında ve görselleştirme bağlamlarında en yaygın olandır.

Metrik:

Metrikler genellikle iki veya daha fazla ölçümün belirli bir bağlamda bir araya getirilmesiyle oluşturulan hesaplamalardır. Yani metriklerin bir kapsamı ve amacı vardır. Metrikler, genellikle hedeflere ulaşma sürecinde takip edilen değerlerdir; ancak bir hedefle karşılaştırıldığında bu metrikler kritik performans göstergelerine dönüşür. Yıllık müşteri artış oranı, aylık satış gelirlerindeki artış, web sitemizi ziyaret eden kullanıcı başına gelir, ziyaretçilerin müşteriye dönüşüm oranları ya da ortalama sipariş tutarı gibi hesaplamaların her biri birer metriktir.

Şimdi konuyu daha iyi anlayabilmek adına, ölçüm ve metrik kavramları arasındaki farkı bir örnekle açıklayalım:

Diyelim ki içinde bulunduğumuz yıl müşteri sayılarımızda hangi oranda bir artış olduğunu takip etmek istiyoruz. Bu senaryoda basit bir hesaplama yapmamız gerekir. Önce sene başındaki sonra da sene sonundaki Müşteri Sayımızı hesap ederiz. Buradaki Müşteri Sayısı, bir ölçümdür. Ancak yıl içinde hangi oranda bir artış olduğunu görmemiz için bu yıl sonu müşteri sayısından yıl başındaki müşteri sayısını çıkarmamız ve bu sonucu da yıl başındaki müşteri sayısına bölmemiz gerekir. Elde ettiğimiz değeri 100 ile çarptığımızda ise müşteri sayısının yıl başına göre yüzde kaç oranında arttığını bulmuş oluruz.

İşte burada hesapladığımız Müşteri Artış Oranı, bir metriktir.

Dikkat edilecek olursa metriğimizi hesaplarken kullandığımız ölçümler, belli bir zaman dilimini adreslemektedir ve örneğimizde bir yıllık süreyi kapsamaktadır. Bu zaman dilimi ay ya da çeyrek olarak da alınabilirdi. O zaman da müşteri sayımızdaki artış oranını aylık ya da çeyreklik olarak hesap etmiş olurduk. Bu yaklaşımdan, bir metriğin çoğu kez spesifik bir zaman dilimi için hesaplandığı sonucunu çıkarabiliriz.

Buna örnek olarak yine sıkça kullanılan Toplam Maliyet ölçümünü verebiliriz. Toplam maliyet artışının bir çeyrekte %10 olduğunu söylediğimizde ise artık bir metrikten bahsetmiş oluruz..